Een wanhopig inferno
GEPLAATST: 15-7-2016
De plek waar je je mislukkingen niet kunt verbergen
Partnerkeuze, kinderen krijgen, samen blijven of
scheiden. Het zijn onze meest persoonlijke keuzen. Toch zijn ze onderdeel van
een maatschappelijk debat, zoals we zien aan de controverse over thuis
bevallen, aangezwengeld door ster-verloskundige Beatrijs Smulders. En aan de
discussie in NRC Handelsblad over hoe makkelijk een scheiding moet zijn.
Scheiden
doet lijden betoogde rechtssocioloog Bregje Dijksterhuis in een interview in
dezelfde krant. Niet alleen de scheidende partners lijden, ook de kinderen, die
psychische problemen kunnen krijgen en slechter presteren op school. Daar hebben
ze de rest van hun leven last van. De overheid zou drempels moeten opwerpen om
scheiden moeilijker te maken, zei Dijksterhuis, zoals een verplicht verzoeningsjaar.
Dit
betoog kreeg snel een reactie van Saskia van Loenen, redacteur van NRC
Handelsblad, die uit eigen ervaring wist dat samen blijven nog meer leed geeft,
ook voor de kinderen. Ouders in een uitgebluste relatie geven de kinderen geen
voorbeeld van de rol die liefde in ons leven speelt. Met dat manco lopen de
kinderen net zo goed de rest van hun leven rond. Kinderen zien liever dat hun
ouders gelukkig zijn met een nieuwe partner.
Geen van
beide standpunten gaan gebukt onder een groot realiteitsbesef. Hoe moeten we
ons die verzoeningsperiode voorstellen? Zoals elke relatietherapeut weet, er is
altijd minstens één partner die al lang weet wat hij of zij wil. Weg. Het gaat
alleen nog wat tijd en geld kosten. En Van Loenen fietst wel erg makkelijk om
het sprookje van de rare stiefmoeder of stiefvader heen. Hoe hard de nieuwe
partner ook zijn of haar best doet, kinderen zitten niet te wachten op een
vreemde in het bed van hun moeder of vader.
De gedachte dat de vreugde
van een nieuwe liefde afstraalt op het welzijn van de kinderen is een ijdele wens.
Als het aan de kinderen ligt, kunnen ouders niet seksloos genoeg zijn. Niemand
vraagt wat zij zouden kiezen, het uitgebluste huwelijk van hun ouders, of een
opnieuw verliefde vader of moeder. Zeker als die zichzelf ook nog eens wijsmaakt
dat het de kinderen helpt. Die romantiek speelt zich vaak af tijdens de jonge
tienerjaren van de kinderen, wanneer ze zelf met de liefde worstelen.
Veertig procent van de huwelijken
eindigt in een scheiding. Geef het nog één generatie en we zitten op
fifty-fifty. Het laat zien dat dat deze hele discussie verkeerd is ingezet. Het
probleem is niet dat te veel mensen scheiden. Het probleem is dat mensen te
makkelijk trouwen. Want ze scheiden wanneer het niet meer makkelijk is. Wanneer
kleine kinderen de aandacht opeisen. Wanneer een van de partners zijn of haar
baan verliest.
We denken dat huwelijk een succesformule is, maar in
werkelijkheid is intimiteit de plek in je leven waar je je mislukkingen niet
kunt verbergen. Dat kan een relatie nekken. Maar die schaamte kan er ook voor zorgen
dat we niet uit de relatie durven te stappen.
Veel mannen en vrouwen zijn
niet opgewassen tegen wat een relatie en een gezin van je vraagt, en er is geen
garantie dat het de tweede keer beter gaat. Van Loenen denkt dat mensen vanzelf
opnieuw trouwen en dan gaat alles beter, inclusief ‘eindelijk weer een goed
seksleven’. De ultieme verkooptruc. Alleen helpen de cijfers haar niet. Tweede
huwelijken lopen een nog grotere kans op scheiding, en dat is te begrijpen. Wie
in een scheiding terecht komt, gaat niet goed om met conflicten en je hebt een
heel grote toverstaf nodig wil je dat niet meenemen naar de volgende relatie.
Dit maakt het land van de
gescheiden singles zo’n wanhopig inferno, zeker wanneer de biologische klok de
laatste ronde ingaat. Alle leuke partners zijn allang bezet, want die weten hoe
je de vrede moet bewaren. Wie dan nog op de markt is, zet zijn beste foto op
een datingsite. Maar wat hij of zij er niet bij vermeldt is dat die foto al
jaren oud is en dat het leven samen vaak niet meevalt. Stellen blijven niet
alleen bij elkaar omdat ze zoveel van elkaar houden. Het is ook de angst voor
de vleeskeuring van daten boven de
dertig jaar.
Het vergt veel wijsheid om
over de pijn van een scheiding heen te komen. Maar als je die wijsheid had, was
je niet eens in een scheiding terecht gekomen. Daarom is het een inferno. Veel
mensen blijven hun fouten herhalen. Moet de overheid zich hiermee bemoeien?
Natuurlijk niet. De wetgever kan geen wijsheid voorschrijven. Nu al probeert de
overheid zich met ons leven te bemoeien door vrouwen aan te moedigen jong aan
kinderen te beginnen. Niet te lang nadenken over partnerkeuze! Gewoon doen!
We nemen de onbedoelde
gevolgen van dat wensbeleid maar voor lief. Gescheiden moeders die nog niet het
begin van een carrière hebben en in de bijstand belanden, met hun kinderen.
Maar ander beleid zou ook geen succes garanderen, want uiteindelijk is de
conclusie dat mensen, of althans veel van hen, niet geschikt zijn voor
levenslange monogamie. Het enige dat de overheid kan doen is het leed beperken
door meisjes aan te sporen economisch zelfstandig te blijven.
NRC Handelsblad, 11 juli 2016
|
